Konsultacje w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych mają pomóc Komisji Europejskiej ocenić dyrektywę w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych („dyrektywa w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych”) oraz sprawdzić, co wydarzyło się w praktyce w pierwszych latach jej stosowania.
Konsultacje potrwają do 27 października 2024 r. o godz. 19:00.
Link do Konsultacji: https://ec.europa.eu/eusurvey/runner/SME-Panel-UTP-directive-eval-2024-AGRI-A3
Aby wybrać polską wersję ankiety należy przejść do zakładki Languages po prawej stronie.
Podczas wypełniania powyższych formularzy, prosimy w pierwszym pytaniu ‘Jak dowiedzieli się Państwo o tej ankiecie?’ o wybranie opcji: Dzięki Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości, a następnie w punkcie: Proszę podać 7-cyfrowy kod identyfikacyjny członka Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości (EEN) wprowadzenie kodu: PL00242.
Odpowiedzi są anonimowe.
Kontekst i zakres
W łańcuchu rolno-spożywczym znaczne różnice w sile przetargowej między dostawcami i nabywcami produktów rolnych i spożywczych mogą prowadzić do nieuczciwych praktyk handlowych, w których więksi i silniejsi partnerzy handlowi narzucają pewne warunki i praktyki ze szkodą dla mniejszych dostawców. Takie nieuczciwe praktyki handlowe obejmują opóźnienia w płatnościach, anulowanie zamówień z krótkim wyprzedzeniem lub jednostronne zmiany warunków dostawy.
UE przyjęła dyrektywę w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w 2019 r., natomiast państwa członkowskie UE miały dokonać jej transpozycji do 1 maja 2021 r. i rozpocząć jej stosowanie najpóźniej 1 listopada 2021 r.
W prawie UE ustanowiono minimalny standard ochrony rolników oraz małych i średnich dostawców przed nieuczciwymi praktykami handlowymi. Państwa członkowskie mogły zwiększyć poziom ochrony przy transpozycji dyrektywy do prawa krajowego.
W dyrektywie ustanowiono wykaz 16 nieuczciwych praktyk handlowych: 10 z nich jest całkowicie zakazanych (czarna lista), a sześć praktyk może być dozwolonych w przypadku uprzedniej zgody obu stron (szara lista).
10 umieszczonych na czarnej liście nieuczciwych praktyk handlowych, które są całkowicie zakazane:
- Zapłata za łatwo psujące się produkty rolne i spożywcze w terminie późniejszym niż 30 dni;
- Zapłata za pozostałe produkty rolne i spożywcze w terminie późniejszym niż 60 dni;
- Anulowanie zamówień na łatwo psujące się produkty rolne i spożywcze z krótkim wyprzedzeniem;
- Jednostronna zmiana warunków umowy przez nabywcę;
- Pobieranie opłat niezwiązanych z konkretną transakcją;
- Przenoszenie ryzyka utraty i pogorszenia się stanu produktów na dostawcę;
- Odmowa potwierdzenia na piśmie warunków umowy dostawy przez nabywcę, pomimo żądania dostawcy;
- Nieuprawnione wykorzystanie tajemnic przedsiębiorstwa przez nabywcę;
- Podjęcie handlowych działań odwetowych przez nabywcę;
- Przenoszenie kosztów rozpatrywania skarg klientów na dostawcę.
6 nieuczciwych praktyk handlowych umieszczonych na szarej liście, które mogą być dozwolone, jeżeli dostawca i nabywca wyraźnie zgodzą się na nie wcześniej:
- Zwrot produktów niesprzedanych;
- Pobieranie od dostawcy opłaty za przechowywanie, prezentowanie i wystawianie na sprzedaż;
- Pobieranie od dostawcy opłaty za promocję;
- Pobieranie od dostawcy opłaty za marketing;
- Pobieranie od dostawcy opłaty za reklamę;
- Pobieranie od dostawcy opłaty za wynagrodzenie pracowników nabywcy zajmujących się urządzeniem lokalu.
Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie do wyznaczenia organów egzekwowania prawa posiadających uprawnienia do wszczynania postępowań wyjaśniających, rozpatrywania skarg oraz karania podmiotów naruszających przepisy.
Komisja Europejska przedstawi wyniki tej oceny nie później niż 1 listopada 2025 r. Wynikom tym mogą towarzyszyć wnioski ustawodawcze.
